
Zaproszenie do VIII edycji Ogólnopolskiego Konkursu Astronomicznego „Astrolabium”
1 listopada 2024, 09:41W imieniu Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i Fundacji Antares zapraszamy uczniów polskich szkół i ich nauczycieli do udziału w tegorocznej, już VIII edycji naszego Konkursu. Rejestracja uczestników jest otwarta!

Jaki jest idealny kształt szklanki do piwa? Nauka zna odpowiedź
31 października 2024, 08:48Claudio Pellegrini z brazylijskiego Uniwersytetu Federalnego w São João del-Rei obliczył, jaki kształt powinna mieć szklanka do piwa, by jak najdłużej utrzymać niską temperaturę napoju. Problem temperatury piwa trapi naukowców od dawna. Już przed 11 laty klimatolodzy z University of Washington prowadzili obliczenia i eksperymenty, które dały odpowiedź na pytanie, dlaczego w letni dzień piwo tak szybko się ogrzewa.

Nieznany walc Chopina odkryty w amerykańskiej bibliotece
29 października 2024, 08:14Z zbiorach nowojorskiego The Morgan Library & Museum znaleziono nieznany dotychczas walc Fryderyka Chopina. Jego odkrywca, kurator Robinson McClellan przypomina, że poprzedniego odkrycia nieznanego dzieła polskiego kompozytora dokonano w latach 30. XX wieku, minęło zatem około 90 lat.

Badacz-amator odkrył nieznane opowiadanie „ojca” Drakuli
28 października 2024, 15:39Twórczość Brama Stokera, jeden z najważniejszych autorów literatury grozy, twórcy postaci hrabiego Drakuli, powinien być dobrze znany literaturoznawcom. Jak się jednak okazuje, nie wszystko jednak wiadomo o zmarłym ponad 100 lat temu pisarzu. Biblioteka Narodowa Irlandii poinformowała, że miłośnik Stokera, badacz-amator Brian Cleary, znalazł w bibliotecznym archiwum nieznane opowiadanie autora Drakuli.

Informacje prasowe autorstwa AI są trudne do zrozumienia
28 października 2024, 12:31Teksty informacyjne automatycznie generowane przez algorytmy sztucznej inteligencji są trudniejsze do zrozumienia, a czytelnicy oceniają je gorzej niż teksty napisane przez człowieka. Takie wnioski płyną z badań przeprowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu Ludwika i Maksymiliana w Monachium, którzy przeprowadzili badania na próbce ponad 3000 osób z Wielkiej Brytanii. Wyniki badan zostały opublikowane w piśmie Journalism: Theory, Practice, and Criticism.

Pierwsze kury bez receptora androgenowego pokazują, jak testosteron wpływa na rozwój płci
23 października 2024, 15:07Naukowcy z Uniwersytetu Technicznego w Monachium i Instytutu Inteligencji Biologicznej im. Maxa Plancka jako pierwsi stworzyli kury domowe pozbawione receptora androgenowego, dzięki czemu mogli sprawdzić, jak androgenowe szlaki sygnałowe wpływają na wygląd i zachowanie obu płci tego gatunku.

Udało się określić miejsce pochodzenia ponad 90% meteorytów
18 października 2024, 10:23Jeszcze do niedawna naukowcy potrafili określi miejsce pochodzenia jedynie 6% meteorytów znalezionych na Ziemi. Teraz naukowcy z francuskiego Narodowego Centrum Badań Naukowych (CNRS), Europejskiego Obserwatorium Południowego i czeskiego Uniwersytetu Karola wykazali, że 70% wszystkich znalezionych na naszej planecie meteorytów pochodzi z trzech młodych rodzin asteroid.

Gaia odkryła dużą liczbę masywnych gwiazd wystrzelonych z wielką prędkością z gromady R136
17 października 2024, 10:43Sonda Gaia odkryła 55 gwiazd, które z dużą prędkością zostały wyrzucone z gromady R136, znajdującej się Wielkim Obłoku Magellana, galaktyce satelitarnej Drogi Mlecznej. Odkrycie oznacza, że liczba gwiazd uciekających z gromady jest 10-krotnie większa niż dotychczas przypuszczano. Do wyrzucenia gwiazd może dochodzić w młodych gromadach w wyniku bliskich spotkań znajdujących się tam nowo narodzonych gwiazd.

Archeolodzy znaleźli najstarszy kościół pierwszego chrześcijańskiego państwa w dziejach
17 października 2024, 08:37Naukowcy z Narodowej Akademii Nauk Armenii i niemieckiego Uniwersytetu w Münster odkryli najstarszy kościół w Armenii. Znaleziono go w byłej stolicy, mieście Artaxata. Armenia to kraj, który jako pierwszy w historii przyjął chrześcijaństwo. Budynek z IV wieku jest najstarszym archeologicznie udokumentowanym kościołem w kraju. To sensacyjne świadectwo wczesnego rozwoju chrześcijaństwa w Armenii, mówi profesor Achim Lichtenberger. Jednak waga odkrycia nie polega tylko na tym, że to najstarszy znany kościół.

Nierównowaga płci na megalitycznym cmentarzu. Pochowano 2-krotnie więcej kobiet niż mężczyzn
16 października 2024, 08:49W megalitycznej nekropolii Panoría w Granadzie (Hiszpania) dokonano zaskakującego odkrycia. Pracujący na miejscu archeolodzy z Uniwersytetu w Tybindze i grupy badawczej GEA z Uniwersytetu w Granadzie zauważyli, że na cmentarzysku pochowano dwukrotnie więcej kobiet niż mężczyzn. Różnica ta jest jeszcze bardziej widoczna w przypadku szczątków osób w wieku nastoletnim. Pochowanych nastolatek jest aż 10-krotnie więcej niż nastolatków. Nikt nie wie, skąd taka dysproporcja płci.